Κατά την πρόσφατη κρίση που διερχόμαστε, οκτώ επαγγελματίες στην Κρήτη έχουν αυτοκτονήσει κάτω από το βάρος των χρεών τους. . . . . Έτσι ξεκινούσε η εισήγησή μου στο Κήπο το 2009. Σήμερα μετράμε χιλιάδες τέτοιες ανθρώπινες τραγωδίες σε όλη την Ελλάδα. Είπαμε τότε και άλλα πολλά πράγματα γιά τις τράπεζες και την κρίση όπως γιά παράδειγμα το ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είναι ιδιωτική τράπεζα, στην οποία το κράτος έχει μικρό ποσοστό και η πλειοψηφία ανήκει σε ιδιώτες που μας είναι άγνωστοι. Κυριαρχούσε απόλυτα η πεποίθηση ότι η Τράπεζα της Ελλάδος ήταν κρατική και ότι ήταν ένα εργαλείο της κυβέρνησης. Η πεποίθηση είναι κάτι σαν ένα μεγάλο καρφί που είναι καρφωμένο σε ένα μαδέρι και έχει σκουριάσει εκεί μέσα. Άντε να το βγάλεις. Επίσης και τότε, όπως και σήμερα, είναι διάχυτη η πεποίθηση ότι όλα όσα ζούμε οφείλονται σε μία αναγκαιότητα. Μύθος.

Αλλά ας ξεκινήσουμε από την φύση των πραγμάτων.

–//–

Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΔ περί το 1425 απαγόρευσε στους Χριστιανούς να εισπράττουν τόκους. Εγώ, ο μη χριστιανός τραπεζίτης, χάρηκα, γιατί απέκτησα το μονοπώλιο της εμπορίας του χρήματος. Δεν θα μάθετε ποτέ αν αυτός ο Πάπας ήταν αδελφός μου. Πάντως με ένα επιτόκιο που έφθανε πολλές φορές το 30% τον μήνα, καταλαβαίνετε τι έγινε τους επόμενους αιώνες. Δημιουργήθηκαν ισχυρές οικογένειες τραπεζιτών. Είναι πολύ δυνατοί. Δανείζουν βασιλιάδες, χρηματοδοτούν πολέμους, παίρνουν τίτλους ευγενείας δημιουργούν κατασκοπευτικό δίκτυο πληροφοριών με στρατιωτική ιεραρχία, δημιουργούν ιδιωτικούς στρατούς. Δηλαδή δημιούργησαν δύναμη. Και με πολύ φυσικό τρόπο η δύναμη αυτή ζήτησε από τους αδύναμους να την προσκυνήσουν.

–//–

Αυτά όλα φάνηκαν και με την ίδρυση της Τράπεζας της Αγγλίας που έγινε από κοινού με τον Βασιλέα το 1695. Μέχρι τότε ο θεσμός της βασιλείας στην Αγγλία ήταν ασταθής, υπέφερε από συνεχείς συνομωσίες, ανατροπές, εκτελέσεις. Από τότε και μετά ο θεσμός της βασιλείας απέκτησε μία πρωτοφανή και ανεπανάληπτη σταθερότητα. Μα φυσικά, αποτελεί ένα από τα πολλαπλά αίτια το γεγονός ότι, αν εγώ έχω στα χέρια μου το χρήμα και όλες τις πληροφορίες γιά το ποιές αναλήψεις και καταθέσεις γίνονται, εντοπίζω κάθε κίνηση. Συνομωσίες δεν γίνονται χωρίς χρήμα. Ούτε καν επανάσταση δεν μπορεί να γίνει χωρίς χρήμα.

Φανταστείτε το σημερινό ανάλογο. Ο τραπεζίτης σήμερα γνωρίζει τον κάθε πολιτικό που χρηματίστηκε, γνωρίζει το όνομά του, την ημερομηνία, το λεπτό και το δευτερόλεπτο, τον τόπο, το ποσό που πήρε, από που τα πήρε και που τα προώθησε. Στον πολίτη υπάρχει η πεποίθηση ότι είναι φυσικό αυτή να είναι μία απαγορευμένη γνώση γι αυτόν. Αυτονόητο δικαίωμα όμως του τραπεζίτη. Νάτη πάλι η πεποίθηση. Ο πολίτης ήδη έχει λάβει την στάση της υποταγής. Ακόμα και την στιγμή που βρίσκεται με το πλακάτ στην διαδήλωση, ακόμα και τότε υποταγμένος είναι.

–//–

Παρατηρούμε ότι οι τραπεζίτες επιβιώνουν στο πέρασμα των αιώνων και ισχυροποιούν συνεχώς την θέση τους. Αυτό πως γίνεται ;

Στην προηγούμενη εισήγησή μου (Φιλία και Κήπος) είχαμε ερευνήσει την θέση της Γενετικής Επιστήμης, ότι δηλαδή κάθε τέτοια περίπτωση διαιώνισης στηρίζεται σε μία (Εξελικτική) Σταθερή Στρατηγική. Και τότε ποιά είναι αυτή η Σταθερή Στρατηγική; Αν κρίνουμε από τα φαινόμενα η στρατηγική αυτή είναι απλή:

Η Τράπεζα αυτονομείται από την κοινωνία.

ΒΑΣΙΚΟ ΣΧΗΜΑ

Δηλαδή η Τράπεζα έχει την απόλυτη εξουσία να δημιουργεί χρήμα και να ελέγχει την ροή και την κυκλοφορία του χρήματος μέσα στην κοινωνία.

Έτσι :

α) Έχει επιβάλλει την ύπαρξη ιδιωτικών και όχι κρατικών κεντρικών τραπεζών σε κάθε χώρα. Συμμετέχουν ως μέτοχοι σ’ αυτές και ασκούν την νομισματική πολιτική κάθε χώρας. Έτσι έχουν εγκαταστήσει ένα παγκόσμιο δίκτυο, το οποίο ελέγχουν σχεδόν απόλυτα.

β) Η Κεντρική αυτή τράπεζα έχει το αποκλειστικό προνόμιο να δημιουργεί χρήμα και να το διαθέτει στην κοινωνία ως δάνειο. Η κοινωνία δεν έχει τέτοιο δικαίωμα.

γ) Φροντίζει το χρήμα να κυκλοφορεί συνεχώς, δηλ. να είναι το μόνο μέσο πληρωμής και το μαζεύει κάθε τόσο από τον κόσμο για να μη καταρρεύσει το σύστημα και γιά να διατηρεί υπερχρεωμένες τις κοινωνίες, δηλαδή σε κατάσταση δουλείας.

Ας δούμε όμως δύο βασικές τεχνικές που χρησιμοποιούν που εντάσσονται στην στρατηγική τους και αφορούν η πρώτη την δημιουργία του χρήματος και η δεύτερη την ροή του χρήματος προς την κοινωνία.

Η 1η Τεχνική

Ας υποθέσουμε ότι εγώ είμαι η Κεντρική Τράπεζα και εσείς η κοινωνία. Τυπώνω ένα ποσό 1.000 ευρώ και σας το δανείζω, γιά να διακινείται μεταξύ σας για φαγητό, γιατρούς κλπ, δηλαδή η κυκλοφορία του καλύπτει τις καθημερινές σας ανάγκες. Είσαστε όμως υποχρεωμένοι να μου επιστρέψετε 1.200 με τους τόκους. Γίνεται ; Ακόμα και αν μου επιστρέφατε όλο το ποσό που πήρατε των 1.000 ευρώ και έμενε η κοινωνία χωρίς καθόλου χρήματα, τα υπόλοιπα 200 που δεν τυπώθηκαν ποτέ, που θα τα βρείτε γιά να τα δώσετε ; Πάντως, επειδή η κοινωνία προκόβει και πολλαπλασιάζονται οι συναλλαγές χρειάζονται και περισσότερα χρήματα να κυκλοφορήσουν.

Τότε εγώ σας δανείζω 6.000 ευρώ, με την υποχρέωση να μου επιστρέψετε πίσω 7.500 με τους τόκους. Άρα στην κοινωνία σας δόθηκαν 1.000 ευρώ το πρώτο δάνειο και 6.000 το δεύτερο, σύνολο 7.000 ευρώ. Είστε όμως υποχρεωμένοι να μου επιστρέψετε 1.200 συν 7.500 ευρώ, δηλαδή σύνολο 8.700. Τα επιπλέον 1.700 ευρώ δεν τυπώθηκαν ποτέ και δεν υπάρχουν πουθενά για να βρείτε και να μου τα δώσετε. Ο μόνος τρόπος είναι να πάρετε νέο δάνειο. Η παγίδα έχει στηθεί. Έχω ήδη δημιουργήσει ασφυξία στην αγορά. Τότε εγώ πάνω στην απελπισία σας, σας δίνω την τελευταία ευκαιρία. Σας προσφέρω βραχυπρόθεσμα δάνεια ορίζοντας το βραχυπρόθεσμο χρονικό διάστημα τόσο, ώστε να μη προλάβετε να πληρώσετε. Και μετά σας τα παίρνω όλα: λεφτά, ακίνητα, αξιοπρέπεια, ελευθερία. Η ροή του χρήματος πλέον κατευθύνεται από την κοινωνία προς τις τράπεζες. Σα να φεύγει το νερό της λίμνης και τα ψάρια να στριμώχνονται στο λίγο νερό που απομένει για να αναπνεύσουν. Και εμείς οι μεγαλύτεροι, άντε και έχουμε λίγο οξυγόνο απόθεμα, τα μικρά ψαράκια, τα παιδιά μας τι θα κάνουν ;

Πάντως τώρα πιά δεν τυπώνουν νέο νόμισμα, αλλά τα τακτοποιούν όλα με ηλεκτρονικές εγγραφές. Πληκτρολογούν σημείωση στο παλαιό δάνειο ότι ξοφλήθηκε και πληκτρολογούν την σύσταση νέου δανείου , μεγαλύτερου, που θα οφείλεται. Γιά παράδειγμα ο Καναδάς χρωστάει 800 δισ. δολάρια (μικτό χρέος) και το τυπωμένο σε χαρτί χρήμα του είναι 4 δισ. δολάρια. Καταλαβαίνετε το μέγεθος του κοπανιστού αέρα.

Η 2η Τεχνική

Αυτή η τεχνική αναπτύχθηκε γύρω στο 1590. Ας υποθέσουμε ότι εγώ είμαι ο τραπεζίτης και διαθέτω δίκτυο τραπεζών.

Έρχεται ο πελάτης, μου καταθέτει μία πλάκα χρυσού και εγώ του δίνω μία απόδειξη. Αυτός ταξιδεύει σε μια άλλη πόλη, δίνει εκεί σε έναν δανειστή του την απόδειξη και εξοφλεί κάποιο χρέος του. Αυτό γίνεται για να αποφύγει τον κίνδυνο της μεταφοράς του χρυσού. Αν όμως ο εκεί δανειστής του δεν πάει να καταθέσει στην εκεί τράπεζά του την απόδειξη για να πάρει τον χρυσό, αλλά την απόδειξη την δώσει σε κάποιον άλλο για να αγοράσει κάτι, και ο άλλος την δώσει σε κάποιον άλλο κ.ο.κ. ; Τότε κανένας δεν θα έρθει να ζητήσει τον χρυσό. Τότε και εγώ για κάθε πλάκα χρυσού εκδίδω 4 αποδείξεις. Την μία την δίνω στον πελάτη μου και τις άλλες τρεις τις κρατώ για μένα. Αυτές όμως οι 3 αποδείξεις ισοδυναμούν με 3 πλάκες χρυσού (στα χαρτιά). Τότε εγώ καταθέτω τις τρεις αποδείξεις σε μία δική μου τράπεζα και αυτή κρατάει στο θησαυροφυλάκειό της τις τρεις αποδείξεις και εκδίδει 4 νέες για κάθε μία που κατέθεσα. Δηλαδή συνολικά 12 οπότε κυκλοφορούν 13 αποδείξεις από τις οποίες η 1 αντιπροσωπεύει πράγματι χρυσό και οι άλλες 12 αντιπροσωπεύουν αέρα κοπανιστό. Αυτές με τον αέρα τον κοπανιστό τις δανείζω και εισπράττω τόκους. Αυτή η απάτη ονομάζεται από την Οικονομική Επιστήμη κλασματικό αποθεματικό τραπεζικό σύστημα.

Σήμερα γίνεται από τις Κεντρικές τράπεζες το ίδιο, μόνο που αντί για χρυσό χρησιμοποιούνται τα ομόλογα και εκδίδουν στο δεκαπλάσιο. Αυτό γίνεται γιατί αυτό επιβλήθηκε με την νομοθεσία.

Και για να εμποδιστεί να επιβληθεί, διεξήχθη ένας ολόκληρος άγνωστος πόλεμος. Από τίμιους πατριώτες και Δημοκράτες Αμερικανούς και άλλους που για 120 χρόνια προφύλασσαν τους συμπολίτες τους από τους τραπεζίτες μέχρι το 1913, που ψηφίστηκε η λειτουργία της FED, αλλά και μετά. Μεγαλύτεροι εχθροί των τραπεζιτών οι πρόεδροι Τζέφερσον, Τζάκσον με 2 απόπειρες δολοφονίας εναντίον του, ο Λίγκολν που δολοφονήθηκε, ο Τζών Κένεντυ και ο Ρόμπερτ Κένεντυ που δολοφονήθηκαν. Και μαζί μ’ αυτούς οι Τσάροι της Ρωσίας και ο δικός μας ο Καποδίστριας. Οι τραπεζίτες διεξήγαν τον πόλεμο αυτό προκαλώντας συνεχώς κρίσεις ρευστότητας στην κοινωνία. Κάθε φορά που προκαλούσαν κρίση ζητούσαν από την κυβέρνηση να αναλάβουν την αποκλειστική εξουσία δημιουργίας χρήματος και ελέγχου του τραπεζικού συστήματος με το αιτιολογικό ότι μόνο αυτοί μπορούν να σταματήσουν το φαινόμενο των συνεχών κρίσεων. Τελικά πέτυχαν τον σκοπό τους, αλλά επειδή οι κρίσεις φυσικά συνεχίζονται, από τότε δηλώνουν ότι χρειάζεται κάθε φορά αναμόρφωση του τρόπου ελέγχου του συστήματος και οι τρόποι ελέγχου αλλάζουν και οι κρίσεις συνεχίζονται.

–//–

Και λίγα λόγια για την σημερινή κρίση. Εγώ, ως κεντρικός τραπεζίτης αποφάσισα να πλημμυρίσω την κοινωνία με δάνεια, έτσι δάνεισα στον εαυτό μου, (ως εμπορική τράπεζα) , και στην συνέχεια ο εαυτός μου (ως εμπορική τράπεζα), τα δάνεισε στην κοινωνία. Υπό όρους φυσικά. Γιά παράδειγμα γιά να δώσω σε κάποιον δάνειο θα έπρεπε να είναι φερέγγυος. Δηλαδή να μην είχε καθυστερήσει δόση σε κάποιο προηγούμενο δάνειο. Ετσι φερέγγυος ήταν και ο Μεξικανός που δούλευε στα θερμοκήπια της Καλιφόρνια. Του έδωσα λοιπόν 700.000 δολάρια γιά να αγοράσει μία μονοκατοικία με πισίνα. Μετά πήρα αυτά τα δάνεια με άλλα καλύτερα και άλλα από κάρτες και τα έκανα πακέτο.

Όποιος αγόραζε το πακέτο, θα είχε και τις αποδόσεις από τους τόκους των δανείων. Τα πακέτα αυτά τα πούλησα κυρίως σε τράπεζες της Ευρώπης. Αυτές όμως ήθελαν και πιστοποίηση γιά να εξασφαλιστούν. Τότε εγώ, ως Οίκος Αξιολόγησης αυτή την φορά, πιστοποίησα τα πακέτα ως ΑΑΑ. Και οι Ευρωπαϊκές τράπεζες τα αγόρασαν πληρώνοντας με τις καταθέσεις των Ευρωπαίων και με άλλα χρήματα που δανείστηκαν. Όταν οι λήπτες των δανείων σταμάτησαν να πληρώνουν τις δόσεις, τα πακέτα που αναφέραμε παραπάνω απέκτησαν μηδενική αξία. Οι εμπορικές τράπεζες έμειναν με τα άχρηστα χαρτιά στα χέρια τους και με βουνά από χρέη. Τα φαινόμενα στοιχειοθετούν την αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος της απάτης. Οι κοινωνίες, αντί να κλείσουν τους υπαίτιους στην φυλακή, ανέλαβαν να πληρώσουν τα χρέη των τραπεζών, μετατρέποντας το ιδιωτικό χρέος των τραπεζών σε κρατικό χρέος. Οι κοινωνίες παραδόθηκαν αμαχητί. Και ακόμα προσπαθούν να σώσουν το κελεπούρι αυτό που λέγεται τραπεζικό σύστημα.

Ο χρηματοοικονομικός αναλυτής Πάνος Παναγιώτου παρομοιάζει την όλη υπόθεση σαν ένα θέατρο με ηθοποιούς την τραπεζική ελίτ, τους οίκους αξιολόγησης και την κυβέρνηση και θεατές τους πολίτες, οι οποίοι, αφού πλήρωσαν ένα εξωφρενικά ακριβό εισιτήριο, τώρα είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν και τα έξοδα και τις ζημιές από το ανέβασμα της παράστασης και επί πλέον να κατηγορούνται γιατί δέχθηκαν την πρόσκληση να την παρακολουθήσουν. Και βέβαια ήταν θεατρική παράσταση, γιατί αν μείνουμε στα στοιχεία, τα παραπάνω πακέτα δανείων με βαθμό αξιολόγησης ΑΑΑ ήταν σχεδόν είκοσι (20) τρισεκατομμύρια, το ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέκα έξι (16) τρισ., των ΗΠΑ δεκατεσσεράμισυ (14,5) τρισ. και τα δάνεια όλων των χωρών με ομόλογα ΑΑΑ που έλαβαν μέσα σε δέκα οκτώ (18) χρόνια μόλις δέκα (10) τρισ. Δηλαδή είχε δημιουργηθεί από το τίποτε ένας πλούτος που έφθανε γιά να εξοφλήσουν όλες οι χώρες τα δάνεια που πήραν τα τελευταία είκοσι (20) χρόνια. Κοντολογίς επρόκειτο γιά κινήσεις τερατωδών διαστάσεων τις οποίες δεν πρόσεξε κανένας. Ούτε οι Κεντρικές τράπεζες που ασκούν τον έλεγχο, ούτε τα οικονομικά πανεπιστήμια, ούτε οι πολιτικοί, ούτε οι καφετζούδες.

Και η πολιτική έκφραση της κοινωνίας, δηλαδή η πολιτική ; Την πολιτική την έχουν ευνουχίσει εντελώς. Σας παραθέτω τις διατάξεις του άρθρου 108 της Συνθήκης του Μάαστριχτ: ¨Ούτε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ούτε οι εθνικές κεντρικές τράπεζες, ούτε κανένα μέλος των οργάνων λήψης αποφάσεων των ιδρυμάτων αυτών, ζητάει ή δέχεται υποδείξεις από τα κοινοτικά όργανα ή οργανισμούς, από την κυβέρνηση κράτους μέλους ή από άλλον οργανισμό¨. Όχι βέβαια ότι πριν την συνθήκη αυτή τα πράγματα ήταν καλύτερα. Αυτό βέβαια είναι μία από τις πολλαπλές αιτίες του ευνουχισμού των πολιτικών. Μία ακόμα σας είχα αναφέρει παραπάνω όταν μιλήσαμε γιά την Τράπεζα της Αγγλίας. Το γεγονός και το ερωτηματικό είναι: Γιατί κανένας πολιτικός σήμερα δεν μπορεί να εκστομίσει ούτε μία φράση απο τις ομιλίες γιά τις τράπεζες του Προέδρου των ΗΠΑ Άντριου Τζάκσον που έγιναν πριν από δύο αιώνες;

Προσέξτε κάτι. Όλα όσα ανέφερα παραπάνω αφορούν τα φαινόμενα και μόνον τα φαινόμενα, τα γεγονότα, τα συμβαίνοντα. Δεν ενέπλεξα ούτε ιδεολογίες, ούτε επιστημονικές οικονομικές θεωρίες, ούτε πολιτικολογίες, ούτε ηθικολογίες. Οι κανόνες της Επικούρειας Λογικής διδάσκουν ότι κατά την ανάλυσή μας θα πρέπει να παραμείνουμε κοντά στα φαινόμενα, αλλιώς κινδυνεύουμε να κατρακυλήσουμε στον μύθο. Στον μύθο της ελεύθερης αγοράς των φιλελευθέρων γιά παράδειγμα ή τον μύθο των Μαρξιστών ότι δηλαδή έχουμε μία τυπική καπιταλιστική κρίση υπερπαραγωγής και υπερσυσσώρευσης της υπεραξίας.

–//–

Ας επανέλθουμε όμως στην γενική εικόνα που αφορά την κοινωνία και τις τράπεζες όπως επιβάλλει η μεθοδολογία της Επικούρειας Λογικής, του Κανονικού δηλαδή.

ΣΧΗΜΑ 1

Είναι γνωστή η ιστοριούλα που ένας εμπορικός αντιπρόσωπος αφήνει 100 ευρώ σε ένα ξενοδόχο για τις μέρες που θα μείνει στην περιοχή. Ο ξενοδόχος δίνει τα 100 ευρώ σε κάποιον άλλο που του τα χρωστούσε, ο άλλος τα δίνει σε κάποιον άλλο που του τα χρωστούσε κ.ο.κ. μέχρι που ο τελευταίος κάτοχος τα δίνει στον ξενοδόχο γιατί του τα χρωστούσε.

Τελικά ο αντιπρόσωπος για επαγγελματικούς λόγους δεν θα μείνει στην πόλη, παίρνει πίσω τα 100 ευρώ από τον ξενοδόχο και φεύγει. Εν τω μεταξύ όλοι έχουν ξεχρεώσει τα χρέη τους. Σκεφθείτε ότι αν δεν δινόταν προς χρήση αυτό το κατοστάρικο, όλοι θα χρωστούσαν σε όλους.

Σήμερα που το χρήμα το εκδίδει η Τράπεζα και το δανείζει στην κοινωνία έχουμε το :

ΣΧΗΜΑ 2

Ο μεγάλος κύκλος περικλείει την κοινωνία.

Το άσχημο στο παραπάνω σχήμα είναι ότι η τράπεζα ελέγχει απόλυτα εκείνα τα βελάκια που βάζουν και βγάζουν το χρήμα στην κοινωνία. Αυτά τα βελάκια εκφράζουν την σχέση εξουσιαστή – εξουσιαζόμενου.

Όμως δεν ήταν πάντα έτσι.

ΣΧΗΜΑ 3

Στην Πενσυλβάνια της Βόρειας Αμερικής, ανάμεσα στα 1700 με 1800 είχε δημιουργηθεί ένα πετυχημένο μοντέλο. Το χρήμα δημιουργείται μέσα στην κοινωνία και ρέει μόνο μέσα σε αυτήν. Το χρήμα το δημιουργούσε η τοπική Κυβέρνηση και μάλιστα σε τόσες ποσότητες που να επαρκούν για την κυκλοφορία και την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Δημιούργησε τράπεζα γης και ο κόσμος μπορούσε να δανειστεί βάζοντας υποθήκη την γη του. Το κράτος δανείζει τους πολίτες με πολύ χαμηλό τόκο. Δεν έδινε ποτέ δεύτερο δάνειο αν δεν είχε εξοφληθεί το προηγούμενο. Αν αύξανε πολύ η ποσότητα του χρήματος που κυκλοφορούσε το μάζευε με την φορολογία και το απέσυρε. Θα υπήρχε δηλαδή ισορροπία στην δημιουργία και την κυκλοφορία του χρήματος. Αυτό το σύστημα που είχε φτιάξει ο Βενιαμίν Φραγκλίνος απαγορεύτηκε να διδαχθεί στις Οικονομικές Σχολές.

Όμως αυτό περίπου συνέβη και αλλού:

ΣΧΗΜΑ 4

Επίσης την εποχή του Ναζισμού ο Χίτλερ εξέδωσε κρατικό χρήμα ακολουθώντας την δημιουργία επιχειρήσεων και την πρόσληψη εργαζομένων.

Βλέπουμε την ομοιότητα στην γενική εικόνα όπως παρουσιάζεται από τα σχήματα 3 και 4. Στην μία περίπτωση το σύστημα το δημιούργησε ένα σπουδαίο τέκνο του διαφωτισμού και στην άλλη περίπτωση μία χαρακτηριστική μορφή και κατασκεύασμα που πηγάζει από τον ερπετικό εγκέφαλο. Με άλλα λόγια το θέμα αυτό της δημιουργίας και κυκλοφορίας του χρήματος, δηλαδή η σημερινή κρίση, δεν είναι ένα θέμα που αφορά τους ειδικούς της Οικονομίας και της Λογιστικής αλλά ένα πρωταρχικό ζήτημα πολιτισμού και αξιών. Άρα ένα θέμα που αφορά περισσότερο την φιλοσοφία και πολύ λιγότερο τους οικονομολόγους.

Πηγαίνοντας τώρα από το γενικό στο μερικό, και να εφαρμόσουμε την μεθοδολογία του Επίκουρου, όπως την περιγράφει στην επιστολή προς Πυθοκλή αλλά και στην επιστολή προς Ηρόδοτο, μπορούμε

εύκολα να εξηγήσουμε το μερικό που είναι γιά παράδειγμα η άνοδος της Χρυσής Αυγής, να εντοπίσουμε τις πολλαπλές αιτίες που στηρίζουν την άνοδο αυτή καθώς και τις σχέσεις συνοχής τους.

ΣΧΗΜΑΤΑ 5α, 5β, 5γ, 5δ

Επεξήγηση σχήματος 5δ:

Όσο η Δημοκρατική Πολιτεία μας παίρνει τα χρήματα από την κοινωνία και τα δίνει στις τράπεζες (από το συσσωρευμένο χρέος και γιά να πληρώσει τα χρέη των τοπικών τραπεζών) , τόσο αδυνατίζει την κοινωνία, τόσο δυναμώνει το φασιστικό κίνημα, τόσο το φασιστικό σύστημα αδυνατίζει την δημοκρατία, ενώ συγχρόνως ισχυροποιείται κατηγορώντας τους ξένους τοκογλύφους, οι οποίοι χωρίς να απαντούν ποτέ, το ισχυροποιούν ακόμα περισσότερο.

Πάντως η άποψη του αριστερού ρεύματος που βασίζεται στην ιδεολογική πάλη είναι τελείως ανεπαρκής.

–//–

Όμως ας ξαναγυρίσουμε στις πεποιθήσεις. Από το 2009 έχω κάνει αρκετές ομιλίες πάνω στο θέμα των τραπεζών. Με μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι όσο πιό Μαρξιστής ήταν κάποιος, τόσο πιό πολύ απέρριπτε αυτές τις απόψεις.

Γιατί ; Έψαχνα να βρώ μία απάντηση. Ποιά είναι η απάντηση; ¨Είναι ο Καπιταλισμός Ηλίθιε¨. Αυτό το έντιμο και ξεκάθαρο βιβλίο του Νίκου Μπογιόπουλου μου έδωσε αρκετά στοιχεία.

Εν ολίγοις, γράφει, υπάρχει η ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, προστίθεται ο κοινωνικός παράγοντας της εργασίας, παράγεται το προϊόν, εξάγεται το κέρδος, το οποίο περιέχει την υπεραξία της εργασίας, το κέρδος επανατοποθετείται γιά νέα παραγωγή κλπ. διαγράφοντας κύκλο. Τα κέρδη που συσσωρεύονται τοποθετούνται στον χρηματιστικό τομέα, και δεν αποτελούν πλασματικό κεφάλαιο αλλά πραγματικό κεφάλαιο που προέρχεται από την υπερπαραγωγή και την υπερσυσσώρευση.

Δεν θα πολιτικολογήσω σε καμία περίπτωση, αλλά επί των φαινομένων, όταν εγώ ο τραπεζίτης αποφασίζω και τυπώνω δέκα δισ. , δεν υπήρξε ούτε ατομική ιδιοκτησία μέσων παραγωγής, ούτε παρήγαγα κάποιο προϊόν ούτε υφίσταται υπεραξία που την πρόσθεσε η εργασία, γιατί δεν υπήρξε εργασία.

–//–

Αλλά ας δούμε το προτελευταίο σημερινό σχήμα. Εκφράζει δεδομένα που πήρα από το βιβλίο του καθηγητή Φρανσουά Μορέν ” Ενας Κόσμος χωρίς την Wall Street” . Με όρους κινήσεων ο χρηματοοικονομικός τομέας είναι περίπου πενήντα φορές μεγαλύτερος από την πραγματική οικονομία.

ΣΧΗΜΑ 6

Στον μικρό κύκλο βλέπετε την πραγματική οικονομία. Εκεί στον μικρό κύκλο βρίσκεται η εργασία, η πολιτική, η υπεραξία, η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών, το επιχειρηματικό κέρδος. Ο Φρανσουά Μορέν γράφει ότι ” Η θηριώδης διόγκωση της παγκόσμιας ρευστότητας είναι δημιούργημα των Κεντρικών Τραπεζών. (Ο ίδιος υπηρέτησε σε Κεντρική Τράπεζα). Με άλλα λόγια, όταν η Κεντρική Τράπεζα δημιουργεί τρισεκατομμύρια και τα δίνει στις τράπεζες να τα στριφογυρίσουν στον μεγάλο κύκλο του χρηματοοικονομικού τομέα, που είναι το εργοστάσιο, που είναι το παραγόμενο αγαθό και που η υπεραξία. Πράγματι οι τρομακτικές ποσότητες χρήματος που στριφογυρίζουν στον μεγάλο κύκλο είναι αδύνατον να προήλθαν από την εργασία που προσφέρεται στον μικρό κύκλο.

Και συνεπώς θέλει επανεξέταση αν η κυρίαρχη αντίφαση είναι η αντίφαση που περιλαμβάνεται μέσα στον μικρό κύκλο δηλ. η αντίφαση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και τον ατομικό τρόπο ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων της. Αντίθετα , ο συγγραφέας ζητάει να προσέξουμε την ανισορροπία της εικόνας, αυτή η τεράστια ανισορροπία, λέει, απειλεί ολόκληρο το σύστημα. Σας κούρασα και γι αυτό θα το ειπώ ακόμα πιό απλά: Αν ισχύουν τα παραπάνω που σας είπα, όταν γίνεται πορεία εργαζομένων στην Εγνατία, όταν φθάνει στην Βενιζέλου, αντί να στρίβει προς τα πάνω γιά να καταλήξει στο Διοικητήριο, όπως πάντα,, να στρίβει προς τα κάτω γιά να καταλήξει στην Τράπεζα της Ελλάδος.

Αλλά θέλει επανεξέταση το αν χρειάζεται ακόμα και να ψάχνουμε την κυρίαρχη αντίφαση και τις δευτερεύουσες αντιφάσεις. Γιατί υπάρχει διαφωνία με τους Μαρξιστές που ανάγεται στην διαφορά ανάμεσα στην Επικούρεια Λογική και την Διαλεκτική του Ιστορικού Υλισμού.

–//–

Τελειώνουμε με το

ΣΧΗΜΑ 7

Αφορά την Επικούρεια φιλοσοφία.

Όσο το άτομο ασχολείται με την μελέτη της φύσης,

τόσο πιό πολύ πετυχαίνει την αφοβία,

τόσο πιό πολύ χρησιμοποιεί την επιμέτρηση πόνου και ηδονής.

Αυτά τα δύο παράγουν ηδονή , που ανήκει στο άτομο, (γιατί , ως γνωστόν, η ηδονή ανήκει σε αυτόν που την αισθάνεται).

Συγχρόνως όμως το άτομο εξασκεί την τέχνη της αυτάρκειας,

η οποία καλυτερεύει με την μελέτη της φύσης

και όσο πιό καλά επιτυγχάνεται η αυτάρκεια,

τόσο πιό μεγάλη η ελευθερία και συνεπώς και η ηδονή που παρέχει στο άτομο.

Ας μην επιμείνουμε στην πληρότητα της ανάλυσης (που έτσι και αλλιώς δεν υπάρχει), αλλά στην μέθοδο.

Περιλαμβάνει την γενική εικόνα. Μπορούμε στην συνέχεια να πάμε στα επί μέρους, που αποτελούν τις πολλαπλές αιτίες της ανθρώπινης ευτυχίας. Μπορούμε να συνδυάσουμε τα επί μέρους. Και στην συνέχεια να διαπιστώσουμε τι θα προκύψει από την σύνθεση των επί μέρους. Σε πιό σύνθετη μορφή θα παρατηρήσουμε τον αποπαλμό και την ανάδραση. Όσο αυτή η διαδικασία προσφέρει ηδονή στο άτομο, τόσο δημιουργείται μεγαλύτερη επιθυμία γιά την μελέτη της φύσης. Το σύστημα δεν χρησιμοποιεί το νόμο του αποκλειομένου μέσου, δηλαδή ηδονή ή όχι ηδονή, αφοβία ή όχι αφοβία κλπ, αλλά χρησιμοποιεί την Επικούρεια Πλειότιμη λογική, όπου οι παραπάνω αιτίες παίρνουν συνεχώς διάφορες τιμές, ανάλογα με τις αποφάσεις και τις πράξεις μας. Φανταστείτε για παράδειγμα εγώ να δίνω μεγάλη σημασία στην αφοβία και να πετυχαίνω ηδονή από εκεί, αλλά να δίνω μικρή σημασία στην αυτάρκεια. Ανάλογα λοιπόν με την εν γένει δράση μας σε συγκεκριμένο χρόνο, η μία αιτία θα επηρεάζει την άλλη παίρνοντας συνεχώς διαφορετικές τιμές και όλα τα επί μέρους δεδομένα θα πάλλονται και θα επηρεάζουν το ένα το άλλο, μέχρις ότου το σύστημα θα ηρεμήσει, και που ίσως και μακάρι αυτή η ηρεμία να σημαίνει και την καταστηματική ηδονή του ατόμου. Το σύστημα είναι δυναμικό, δηλαδή εξελίσσεται, όπως και η φύση, και καλύπτει τις απαιτήσεις της Επικούρειας φιλοσοφίας που θέλει να παρατηρεί τα πράγματα κατά την εξέλιξή τους, και όπως γράφει ο Διογένης Οινοανδέας (σε απάντηση προς τους Περιπατητικούς), αυτή η ροή, η ρεύση όπως την λέει, μπορεί να κυλάει γρήγορα, αλλά όχι τόσο γρήγορα που να μη μπορούμε να συλλάβουμε μία κατάστασή της.

–//–

Γιά να γράψω αυτή την εισήγηση θυμήθηκα τον Νίτσε, που γράφει στο βιβλίο του “Το Λυκόφως των Ειδώλων” :

” ……βλέπουμε, μάλιστα, ακόμα και στα πανεπιστήμια και στους φιλοσόφους, πως η λογική έχει καταργηθεί, τόσο σαν θεωρία, όσο και σαν πράξη. Και δεν ωφελεί να καταφύγουμε στα γερμανικά βιβλία, αφού μας διαφεύγει πως, χρειαζόμαστε μία μέθοδο μελέτης και τεχνικής γιά τους συλλογισμούς μας, γιατί ο συλλογισμός είναι μία τέχνη, όπως τόσες άλλες.”

Αντιλαμβάνεστε μετά από όλα αυτά την ανάγκη να διδάσκεται στους Κήπους η τέχνη της λογικής, σύμφωνα με την Επικούρεια φιλοσοφία, αφού προηγουμένως υπάρξει συνεργασία γιά την δημιουργία ενός απλού και εύκολα κατανοητού οδηγού.

Γεώργιος Καπλάνης