Υπάρχει γενικά η τάση, οι πόλεμοι τον 20ο και τον 21ο αιώνα να αναλύονται στην βάση αντικρουόμενων συμφερόντων των εμπλεκομένων κρατικών δρώντων και ιδίως των Ελιτ που τα κυβερνούν. Λογικά θα έπρεπε να ήταν έτσι. Λογικά επίσης ο Κλαούζεβιτς έχει δίκιο. Ο πόλεμος είναι η συνέχιση της διπλωματίας με άλλα μέσα. Αλλά η διπλωματία αποτελεί προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης διαφορετικών συμφερόντων κρατικών δρώντων βάσει της υπάρχουσας ισορροπίας της Ισχύος. Δηλαδή του status quo.

Όταν αυτό δεν επιτυγχάνεται ο πόλεμος αναλαμβάνει να ανακατέψει την τράπουλα ώστε να επαναενεργοποιηθεί η διπλωματία βάσει του νέου status quo που θα προκύψει μετά τον πόλεμο. Όποιος αναρωτιέται ποιος είναι ο ρόλος του «Διεθνούς Δικαίου» σε όλη αυτή την Ιστορία, ας ρωτήσει τον Δένδια όχι τον Κλαούζεβιτς!
Σε μία όμως δεύτερη ανάγνωση της Ιστορίας, γεννιούνται αμφιβολίες κατά πόσο τα προαναφερθέντα “συμφέροντα” αποτελούν περισσότερο προσχήματα παρά αιτίες.
Οι πραγματικές αιτίες των πολέμων φαίνεται ότι σχετίζονται περισσότερο με τον Φόβο, τις ιδεοληψίες, τις προκαταλήψεις, τις μεροληψίες και την απορρέουσα από αυτές αδυναμία αντίληψης των πραγματικών συνθηκών και αξιολόγησης των πραγματικών δεδομένων, σε συνδυασμό με την επιδίωξη ανεδαφικών στόχων από τις Ελίτ των εμπλεκομένων, σε μία δηλαδή μεταφυσική ανάγνωση της πραγματικότητας.
Ο Φόβος και η καχυποψία όλων για όλους, το “δίλλημα του φυλακισμένου” ή η λεγόμενη παγίδα του Θουκυδίδη και στην συνέχεια η μεροληψία της μη ανακτήσιμης δαπάνης έπαιξαν πρωτεύοντα ρόλο στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκ των υστέρων επίκληση από τους Ιστορικούς των επιδιωκόμενων συμφερόντων των εμπλεκομένων ελάχιστα πείθουν.
Η ιδεοληψία και η παρανοϊκή ανάγνωση της πραγματικότητας, σαφώς πρωταγωνίστησαν στον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, ενώ η ιδεοληψία της Παγκοσμιοποίησης, υπό την ηγεμονία μιας μόνης Κυρίαρχης Ελίτ της Δύσης, σαφώς πυροδότησε και συντηρεί τον Πόλεμο στην Ουκρανία.
Αν τα πραγματικά συμφέροντα των εμπλεκομένων έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στις συγκρούσεις που προαναφέραμε, θα έφταναν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πολύ πιο έγκαιρα, αφού η επιμέτρηση κόστους – οφέλους και αν ακόμα δεν απέτρεπε τον πόλεμο, θα τον σταματούσε πριν καταλήξει σε πραγματικό σφαγείο και ανήκεστη καταστροφή. Γιατί αυτοί που διαπραγματεύονται είναι οι ορθολογικοί δρώντες. Οι ιδεολόγοι δεν διαπραγματεύονται! Τουλάχιστον μέχρι το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσαν να τρομοκρατήσει και τους ίδιους, όπως συνέβη στον Πρώτο Πόλεμο. Μερικοί δεν διαπραγματεύονται ούτε τότε, όπως ο Χίτλερ στον Δεύτερο Πόλεμο.
Και αν σήμερα ζούμε υπό την απειλή πυρηνικού ολοκαυτώματος, είναι γιατί η τύχη μας εξαρτάται από τις ιδεοληπτικές Ελίτ της Δύσης, που επιδιώκουν με παρανοϊκή εμμονή, ανέφικτους στόχους, όπως η ήττα και η συνθηκολόγηση μιας μεγάλης, οικονομικά εύρωστης και αυτάρκους επισιτιστικά, τεχνολογικά και ενεργειακά πυρηνικής δύναμης, με άφθονους πόρους και με ισχυρούς συμμάχους στην Ευρασία και όχι μόνο, δηλαδή της Ρωσίας με αποτέλεσμα την συνεχή κλιμάκωση της σύγκρουσης, που τείνει να γίνει ανεξέλεγκτη, με ήδη βαρύ πραγματικό τίμημα πρώτιστα για τον λαό της Ουκρανίας και δευτερευόντως για όλους τους άλλους λαούς της Ευρώπης, που βλέπουν τις οικονομίες τους και τις κοινωνίες τους να αυτοκαταστρέφονται λόγω της τοξικής ιδεοληψίας των ηγεσιών τους.
Σε αυτή την αντιπαράθεση το ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, ποιος «ήρξε χειρών αδίκων» είναι καθαρά θέμα οπτικής και προπαγάνδας και ουδόλως ενδιαφέρει από πρακτική άποψη.
Δυστυχώς η ορθολογική επιδίωξη ενός έντιμου συμβιβασμού, που παραμένει εφικτός, φαντάζει σήμερα λιγότερο πιθανή από μία κλιμάκωση, που μπορεί να φτάσει στην πυρηνική σύγκρουση όσο παράλογο και αν ακούγεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο!
Ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που η Δύση θα επιτύγχανε την συνθηκολόγηση της Ρωσίας, τότε αυτό δεν θα ήταν λύση, αλλά ο σπόρος μιας μελλοντικής σύγκρουσης, πολύ περισσότερο, επειδή σε μια τέτοια περίπτωση, θα ακολουθούσε γενοκτονία και προσφυγοποίηση των Ρωσόφωνων του Ντονμπάς και της Κριμαίας. Προβλήματα βέβαια είναι αλήθεια ότι θα υπήρχαν και σε περίπτωση συνθηκολόγησης της Ουκρανίας, μεγάλο μέρος του πληθυσμού της οποίας έχει ήδη προσφυγοποιηθεί.
Η συνθηκολόγηση του “ηττημένου” δεν αποτελεί διαπραγμάτευση, αλλά επιβολή των όρων του “νικητή” που κατά τεκμήριο είναι “άδικοι” αφού δημιουργούν αισθήματα μνησικακίας και ρεβανσισμού από την μεριά του ηττημένου.
Αν η Συνθήκη των Βερσαλλιών που έκλεισε το κεφάλαιο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου δεν ήταν τόσο εξοντωτική για τον λαό της Γερμανίας, ίσως ποτέ ο Χίτλερ δεν θα είχε την ευκαιρία να αναρριχηθεί στην εξουσία.
Αλλά και η Γαλλία που επέμεινε στους επαχθείς όρους της συνθήκης των Βερσαλλιών, το έκανε λόγω της εμπειρίας της ταπεινωτικής ήττας της από τους Πρώσους το 1870, ήττα που οδήγησε στην ενοποίηση των Γερμανών υπό τους Πρώσους και την δημιουργία της Γερμανίας.
Όσον αφορά το ποιανού συμφέροντα εξυπηρετήθηκαν από τους δυο Παγκόσμιους Πολέμους, αυτό είναι απόρροια μάλλον των Ιστορικών γεγονότων. Δεν επιδιώχθηκαν εξ αρχής. Άλλωστε η επιδίωξη κανενός συμφέροντος δεν μπορεί να αντισταθμίσει το αίμα, τον πόνο και την καταστροφή που υπέστησαν οι Ευρωπαϊκοί λαοί κατά την διάρκειά τους. Όπως επίσης η επιδίωξη κανενός πραγματικού συμφέροντος δεν μπορεί να εξηγήσει και να δικαιολογήσει με λογικούς όρους το Ολοκαύτωμα. Και αν κάποιοι ισχυριστούν ότι οι Αμερικανοί κέρδισαν από τους δύο πολέμους το δικαίωμα επέμβασης και την επιρροή στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, αυτό πόρρω απέχει από τις πραγματικές τους προθέσεις πριν τους Πολέμους!
Μιας και μιλάμε όμως για τους Αμερικάνους, αναλογιστείτε τους πολέμους που ενεπλάκησαν το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα στο Βιετνάμ, στο Ιράκ, την Λιβύη, την Συρία, στην Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν.
Η μεταπολεμικές Η.Π.Α. με την μεγαλύτερη πολεμική μηχανή στον Κόσμο, ενώ κέρδισαν μάχες βραχυπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα έχασαν σχεδόν σε όλους τους πολέμους στους οποίους ενεπλάκησαν. Τελικά εξυπηρέτησαν πραγματικά τα συμφέροντά τους ή τα έβλαψαν ( και τα βλάφτουν ) παρασυρόμενες από τις ιδεοληψίες και την αλαζονεία τους;